Σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ για ακύρωση της πρότερης απόφασης του Υπουργείου Υγείας για την άρση περιορισμών στην αιμοδοσία που σχετίζονται με το σεξουαλικό προσανατολισμό

Την προηγούμενη εβδομάδα το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε την ακύρωση της πρότερης απόφασης του Υπουργείου Υγείας για την άρση περιορισμών στην αιμοδοσία που σχετίζονται με το σεξουαλικό προσανατολισμό.
Τον Ιανουάριο του 2022 το Υπουργείο Υγείας είχε αναθεωρήσει το έντυπο αιμοδοσίας, αποσυνδέοντας το σεξουαλικό προσανατολισμό από τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα υποψήφια άτομα και καταργώντας τον οριζόντιο αποκλεισμό των ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ατόμων από τη διαδικασία. Η Θετική Φωνή είχε τότε χαιρετίσει την απόφαση, σημειώνοντας παράλληλα πως η Ελλάδα είχε ήδη καθυστερήσει να υιοθετήσει την άρση αυτών των περιορισμών, οι οποίοι άλλωστε δεν ισχύουν σε 21 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτοί οι περιορισμοί φωτογραφίζουν ένα ηθικό πανικό γύρω από την ομοφυλοφιλία, και κυρίως δημιουργούν εσφαλμένα την εντύπωση πως ο HIV αφορά μόνο συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες διαιωνίζοντας το στίγμα και τους ευρέως διαδεδομένους μύθους σχετικά με τον ιό.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας στις 4 Απριλίου 2025 έκρινε μη νόμιμη την υπουργική απόφαση του 2022, με το σκεπτικό ότι δεν περιείχε την οριζόμενη από το θεσμικό πλαίσιο επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση, και με αποτέλεσμα να επανέρχεται ο αποκλεισμός των ομοφυλόφιλων και αμφιφυλόφιλων ατόμων από την αιμοδοσία, μέχρι το Υπουργείο να επανεκδώσει την νέα απόφαση με επιστημονική αιτιολόγηση.
Ως Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος, υπενθυμίζουμε πως η υψηλή ασφάλεια και ποιότητα της διαδικασίας μετάγγισης διασφαλίζεται στην Ελλάδα, αφού το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) ελέγχει κάθε μονάδα αίματος για HIV, ηπατίτιδα B, ηπατίτιδα C, HTLV (Τ-λεμφοτρόπος ιός τύπου 1) και σύφιλη. Επιπλέον, βάσει των πλέον πρόσφατων κατευθυντήριων οδηγιών και πολιτικών σε πολλά κράτη, συνιστάται πια η μετάβαση από οριζόντιους αποκλεισμούς σε εξατομικευμένες αξιολογήσεις ατομικού ρίσκου μέσω ερωτηματολογίων, δεδομένης της προόδου στην τεχνολογία ανίχνευσης του HIV (π.χ. ύπαρξη ευαίσθητων τεστ αντιγόνων/αντισωμάτων και νουκλεϊκών οξέων, που μειώνουν σημαντικά την «περίοδο παραθύρου» για την ανίχνευση των λοιμώξεων).
Προτείνουμε την άμεση διόρθωση αυτού του ζητήματος αμιγώς διοικητικής φύσεως με την επιστροφή της υπουργικής απόφασης στο ΕΚΕΑ ώστε να ζητηθεί να αποφανθεί εκ νέου η επιστημονική επιτροπή βάσει των πλέον σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων. Ας μην αναιρέσουμε τα βήματα προόδου που έχουν συντελεστεί, επιστρέφοντας σε αναχρονιστικές και στιγματιστικές ρυθμίσεις.

Σημειώνουμε πως προς το παρόν η αιμοδοσία συνεχίζεται με το έντυπο αιμοδότη, όπως είχε διαμορφωθεί το 2022.