Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το HIV/AIDS 2008 – 2012

1ος Άξονας: Πρόληψη

Δράση 1: Πρόληψη στο Γενικό Πληθυσμό

Περιγραφή

Ενημέρωση και πρόληψη της μετάδοσης HIV/AIDS στο γενικό πληθυσμό.

Στόχοι

• Βελτίωση του επιπέδου επαγρύπνησης και συμπεριφορών που ευνοούν την πρόληψη.

• Προώθηση της χρήσης προφυλακτικών.

• Αγωγή Υγείας σχετικά με τα μέτρα πρόληψης κατά τις σεξουαλικές επαφές.

• Υποστήριξη αποτελεσματικού συνδυασμού προστασίας/ελέγχου.

• Διευκόλυνση της αποδοχής της πληροφορίας.

• Στήριξη συμπεριφορών ενάντια στο ρατσισμό και στη διάκριση.

• Ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.

• Έγκυρη πληροφόρηση.

• Υιοθέτηση υγιών προτύπων συμπεριφοράς.

• Έγκαιρη ανίχνευση του ιού HIV.

• Πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.

• Μείωση κοινωνικού στίγματος.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Καθιέρωση ημέρας ελέγχου για HIV.

• Διοργάνωση ετήσιας εκστρατείας ενημέρωσης του γενικού πληθυσμού με στόχο την ευαισθητοποίηση

του για το HIV/AIDS, με ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση του στιγματισμού, της σωστής

χρήσης προφυλακτικού και του συστηματικού ελέγχου.

• Διοργάνωση προωθητικών εκδηλώσεων με διαφορετικό στόχο ανά κοινό και ανά εποχή.

• Συνεργασία της εθνικής συντονίστριας αρχής, της Κοινωνίας των Πολιτών και του επιχει-

ρηματικού κόσμου (στα πλαίσια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης).

• Σύνδεση της ελληνικής εκστρατείας με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή και παγκόσμια εκστρατεία

για το AIDS.

• Επικαιροποίηση του ενημερωτικού υλικού για τα Μ.Μ.Ε. (έντυπη μορφή, τηλεόραση,

ραδιόφωνο).

• Ανάρτηση ενημερωτικού υλικού στο διαδίκτυο και στο δικτυακό τόπο του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

• Θεσμοθέτηση της συνεργασίας, αναβάθμιση και αξιολόγηση των τηλεφωνικών γραμμών για τα

Σ.Μ.Ν. και το HIV/AIDS, με τις υπόλοιπες των άλλων Υπουργείων.

Φορείς Υλοποίησης

Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, A.E.I. – T.E.I.,

Οργανωμένοι φορείς, Ιδιωτικές εταιρίες στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης,

μη-κυβερνητικές οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

Ετήσια εκστρατεία ενημέρωσης με σημείο αναφοράς την 1η Δεκεμβρίου.

Ωφέλειες

• Μείωση των κρουσμάτων και υιοθέτηση υπεύθυνης συμπεριφοράς.

• Άρση κοινωνικού αποκλεισμού οροθετικών ατόμων

Δράση 2: Πρόληψη στον Πληθυσμό των Γυναικών

Περιγραφή

Διαφοροποίηση της στρατηγικής πρόληψης και ενημέρωσης ανάλογα με το φύλο.

Στόχοι

• Έλεγχος της ετεροφυλικής διάδοσης της επιδημίας βάσει της μελέτης των σχέσεων γυναικών –

ανδρών.

• Ενδυνάμωση των πιο ευάλωτων γυναικών μέσω ειδικών εκπαιδευτικών εργαλείων ανάπτυξης

δεξιοτήτων.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Ειδικά προσαρμοσμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για τις γυναίκες, ανά περιφέρεια, με τη βοήθεια

επισκεπτών υγείας.

• Διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων ανά περιφέρεια.

• Ενσωμάτωση της διάστασης της πρόληψης μετάδοσης των Σεξουαλικά Μεταδιδόμενων

Νοσημάτων στα προγράμματα πρόληψης της βίας εναντίον των γυναικών.

• Ειδικά προγράμματα πρόληψης σε σχέση με τους ρόλους και τις μορφές της ανδρικής

σεξουαλικότητας.

• Προώθηση της χρήσης του γυναικείου προφυλακτικού.

• Διαμόρφωση πρωτοκόλλου αντιμετώπισης θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης/trafficking.

• Ο σχεδιασμός των δράσεων και η διαμόρφωση της χρηματοδότησης θα πρέπει να εμπεριέχει

τη διαφυλική προσέγγιση σε όλα τα στάδια εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης και συγκεκριμένα:

• Ex-ante, κατά το σχεδιασμό: ποια είναι η σχεδιασμένη συμβολή, δράση, αποτέλεσμα και

ωφέλεια των γυναικών.

• Ex-post, κατά την αξιολόγηση: ποια είναι τα επιτεύγματα της συμβολής των γυναικών, των

δράσεων, των αποτελεσμάτων και η τελική ωφέλεια2.

Φορείς Υλοποίησης

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων,

Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης – Γενική Γραμματεία Ισότητας,

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, Ευρωπαϊκά δίκτυα για την Υγεία των Γυναικών,

Παρατηρητήριο για τη Βία Κατά των Γυναικών και το Τrafficking, Επιχειρηματικός κόσμος στo πλαίσιo

της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, Γυναικείες Οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

Ετήσια εκπαιδευτικά και ενημερωτικά προγράμματα.

Ωφέλειες

• Αναχαίτιση της ανόδου και μείωση των κρουσμάτων στον ετεροφυλοφιλικό πληθυσμό.

• Ευκολότερη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.

• Υιοθέτηση ασφαλών σεξουαλικών πρακτικών

Δράση 3: Πρόληψη της Μετάδοσης από τη Μητέρα

στο Παιδί

Περιγραφή

Συστηματικές ενέργειες πρόληψης της μετάδοσης από τη μητέρα στο παιδί.

Στόχοι

• Πρόληψη της μετάδοσης από τη μητέρα προς το παιδί.

• Θεραπεία μετά την έκθεση.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Θεσμικές ρυθμίσεις για την ενσωμάτωση του ελέγχου για HIV στον καθιερωμένο προληπτικό

έλεγχο για κάθε έγκυο γυναίκα.

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων πληροφόρησης, εκπαίδευσης, τροποποίησης

συμπεριφοράς με σκοπό την πρόληψη της κάθετης μετάδοσης του HIV.

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση πρωτόκολλων για τη συμβουλευτική, την εκτίμηση του

κινδύνου, την παραπομπή, τη διάγνωση και θεραπεία των εγκύων γυναικών και αξιολόγηση της

τήρησης των κατευθυντήριων οδηγιών για τη θεραπεία των εγκύων οροθετικών γυναικών.

• Οικογενειακός προγραμματισμός για ζευγάρια που ζουν με τον ιό.

Φορείς Υλοποίησης

Διοικητικές Υγειονομικές Περιφέρειες, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Γενική Γραμματεία

Ισότητας, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, Επιστημονικές Εταιρίες.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Θεσμικές ρυθμίσεις.

2009 – 2012: Υλοποίηση εκπαιδευτικών – ενημερωτικών προγραμμάτων.

Ωφέλειες

Μηδενισμός νέων κρουσμάτων

Δράση 4: Πρόληψη στους Νέους

Ηλικίας 15 – 24 Ετών

Περιγραφή

Πρόληψη HIV λοίμωξης και των λοιπών Σ.Μ.Ν. στους νέους ηλικίας 15-25.

Στόχοι

• Αναγνώριση κινδύνου HIV λοίμωξης.

• Συστηματική χρήση προφυλακτικού.

• Ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης σεξουαλικότητας.

• Έγκυρη πληροφόρηση.

• Έγκαιρη ανίχνευση Σ.Μ.Ν. και HIV/AIDS στους νέους.

• Υιοθέτηση ασφαλέστερων σεξουαλικών συμπεριφορών.

• Γνώση των τρόπων μετάδοσης/πρόληψης των Σ.Μ.Ν. και του HIV/AIDS.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Συνεργασία Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και

Θρησκευμάτων, για το σχεδιασμό εκπαιδευτικού προγράμματος σεξουαλικής αγωγής και πρόληψης

στα σχολεία, στο πλαίσιο υλοποίησης του εκπαιδευτικού προγράμματος «Η Ζωή έχει Χρώμα».

• Δράσεις ενημέρωσης και επιμόρφωσης στη μαθητική κοινότητα.

• Κατάρτιση ειδικού εγχειριδίου στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος «Η Ζωή έχει

Χρώμα» με στόχο την ενημέρωση εκπαιδευτικών σχετικά με την πρόληψη του HIV/AIDS και των

σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

• Υλοποίηση από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης παιδαγωγικών ή εκπαιδευτικών

εκστρατειών ενημέρωσης και επικοινωνίας στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

• Η ανάπτυξη προγραμμάτων και υλικού για τους νέους οφείλει να διαφοροποιείται ανάλογα

με το φύλο στο πλαίσιο ισότιμης και σχετικής με το φύλο, παροχής πληροφορίας. Η διαφυλική

προσέγγιση είναι εξάλλου διεθνής3 και κοινοτική μας υποχρέωση στο πλαίσιο εναρμόνισης

στις διαφορετικές ανάγκες, οπτικές και αντιλήψεις που σχετίζονται με το φύλο (gender main

streaming)4.

Φορείς Υλοποίησης

Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Συνήγορος του Παιδιού,

Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,

Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Επιστημονική

Εταιρία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS, ACT UP HELLAS.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Υλοποίηση εκπαιδευτικού προγράμματος «Η Ζωή έχει Χρώμα».

2009 – 2010: Συστηματικές και συνεχείς ενέργειες δημοσιότητας.

2012: Αξιολόγηση προγραμμάτων.

Ωφέλειες

• Η πρόληψη ενσωματώνεται σε μια ευρύτερη εκπαιδευτική προσέγγιση της σεξουαλικότητας ως

βασικό μέρος της ζωής.

• Η απόκτηση πληροφοριών και δεξιοτήτων από τους νέους μπορεί να ευνοήσει την υιοθέτηση

ασφαλέστερων σεξουαλικών πρακτικών, αλλά και να ενισχύσει το αίσθημα ευθύνης στη

μετέπειτα σεξουαλική συμπεριφορά τους.

Δράση 5: Υποστήριξη Οροθετικών

Περιγραφή

Υποστήριξη οροθετικών ατόμων και των συντρόφων τους.

Στόχοι

• Διατήρηση του υψηλού επιπέδου προστασίας των σχέσεων μεταξύ των οροθετικών ατόμων και

των συντρόφων τους.

• Μείωση των «ελεύθερων» επαφών.

• Καταπολέμηση της συναισθηματικής και σεξουαλικής απομόνωσής τους.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Εκπαιδευτικά προγράμματα για την ανάπτυξη θεραπευτικής συμβουλευτικής από τους

θεράποντες γιατρούς.

• Εκπαίδευση ιατρικού προσωπικού για την ένταξη της συμβουλευτικής που άπτεται των

σεξουαλικών πρακτικών και των ασφαλέστερων συμπεριφορών στη φροντίδα των οροθετικών.

• Στοχευμένη ενημερωτική καμπάνια και ανάπτυξη ενημερωτικού υλικού για τα HIV οροθετικά

άτομα.

Φορείς Υλοποίησης

Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, Διοικητικές Υγειονομικές Περιφέρειες, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης

Νοσημάτων, Επιστημονική Εταιρία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS, ACT UP HELLAS, Κέντρο

Ζωής και άλλες μη-κυβερνητικές οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Σχεδιασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

2009 – 2012: Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Ωφέλειες

• Διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας ζωής των οροθετικών.

• Υποστήριξη της διατήρησης της σεξουαλικής ζωής των οροθετικών ατόμων.

• Διευκόλυνση της πρόσβασης στη μετά την έκθεση θεραπευτική αγωγή.

• Μείωση των νέων λοιμώξεων.

• Καταπολέμηση του στιγματισμού.

Δράση 6: Πρόληψη Μετάδοσης στον Ιατρονοσηλευτικό

Χώρο

Περιγραφή

Ενίσχυση του μηχανισμού πρόληψης μετάδοσης των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και

του HIV/AIDS στον ιατρονοσηλευτικό χώρο.

Στόχοι

• Ασφάλεια στις μεταγγίσεις αίματος.

• Πρόληψη του κινδύνου που συνδέεται με τα επαγγελματικά ατυχήματα έκθεσης του

ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.

• Θεραπεία μετά την έκθεση.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Καθολική εφαρμογή των νεότερων τεχνολογιών (Ν.Α.Τ.) για την ενίσχυση της ασφάλειας των

μεταγγίσεων και εποπτεία εφαρμογής της αντίστοιχης κοινοτικής οδηγίας.

• Πρωτόκολλα παρακολούθησης των πολυμεταγγιζόμενων ατόμων για όλα τα αιματογενώς

μεταδιδόμενα νοσήματα.

• Πιστοποίηση της διαδικασίας επιλογής αιμοδοτών.

• Αναθεώρηση των κατευθυντήριων οδηγιών για τη λήψη μέτρων στους χώρους παροχής υγείας

και τη χορήγηση προφυλακτικής αγωγής μετά από επαγγελματική έκθεση στον ιό HIV, καθώς

και τα αντίστοιχα πρωτόκολλα, όπως και αξιολόγηση του βαθμού συμμόρφωσης με τις

κατευθυντήριες οδηγίες.

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση των αντίστοιχων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ενημέρωσης

του προσωπικού υγείας.

• Διαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου για την προστασία του επαγγελματία υγείας.

• Ενίσχυση και αξιολόγηση του δικτύου για την 24ωρη παροχή συμβουλευτικής για τους επαγγελματίες

υγείας με έκθεση σε δυνητικώς μολυσματικά βιολογικά υγρά.

• Ασφαλής διαχείριση του συμβάντος με ορισμό συγκεκριμένης ομάδας διαχείρισης.

• Πρωτόκολλο χορήγησης αντιρετροϊκής θεραπείας μετά την έκθεση σε κίνδυνο.

Φορείς Υλοποίησης

Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, Διοικητικές Υγειονομικές Περιφέρειες, Κέντρο Ελέγχου και

Πρόληψης Νοσημάτων, Γιατροί Εργασίας, Γενική Γραμματεία Ισότητας, Οργανώσεις από το χώρο

της Αιμοδοσίας και άλλες μη-κυβερνητικές οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Νομοθετικές ρυθμίσεις.

2009 – 2011: Εφαρμογή νέων τεχνολογιών.

2009 – 2010: Ανάπτυξη και εφαρμογή πρωτοκόλλων.

Ωφέλειες

Μηδενισμός νέων κρουσμάτων.

Δράση 7: Πρόληψη για τους Άνδρες

Ομο/Αμφιφυλόφιλους

Περιγραφή

Ενίσχυση και προσαρμογή δράσεων πρόληψης για τους άνδρες ομο/αμφιφυλόφιλους.

Στόχοι

• Ενίσχυση της συμμετοχής των κοινοτήτων στη διαμόρφωση παρεμβάσεων.

• Μείωση της επίπτωσης της μόλυνσης από Σ.Μ.Ν. και από HIV μέσω της προσαρμογής πρακτικών

πρόληψης που ανταποκρίνονται στην κουλτούρα των ομο/αμφιφυλόφιλων.

• Αποφυγή περιθωριοποίησης και στιγματισμού των ομο/αμφιφυλόφιλων.

• Ευχερής πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας για παροχή ιατρικής, νοσηλευτικής, ψυχολογικής και

κοινωνικής υποστήριξης, συμβουλευτικής και διαγνωστικού ελέγχου και θεραπείας των Σ.Μ.Ν.

Ενέργειες Υλοποίησης

Στρατηγική πρόληψης προσαρμοσμένης πολιτισμικά, η οποία θα περιλαμβάνει:

• Ενημέρωση για τα Σ.Μ.Ν. και το ρόλο τους στη διάδοση του ιού.

• Αύξηση διαθεσιμότητας και αποδοχής της χρήσης προφυλακτικού.

• Έκδοση στοχευμένου έντυπου υλικού.

• Street work και bar to bar προσέγγιση.

• Δημιουργία ειδικής τηλεφωνικής γραμμής βοήθειας.

• Έρευνες συμπεριφοράς με σταθμισμένα ερωτηματολόγια σε συνεργασία με οργανώσεις

του χώρου.

Φορείς Υλοποίησης

Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Οργανώσεις κατά του AIDS,

Οργανώσεις ομοφυλοφίλων, Φιλικά Έντυπα στην ομο/αμφιφυλόφιλη Κοινότητα.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Ανάπτυξη και σχεδιασμός προγράμματος ενημέρωσης.

2009 – 2012: Ενέργειες δημοσιότητας.

Ωφέλειες

• Μείωση νέων λοιμώξεων στην ομο/αμφιφυλόφιλη κοινότητα.

• Αποστιγματισμός των ομο/αμφιφυλόφιλων.

• Υιοθέτηση υπεύθυνων συμπεριφορών κατά τη σεξουαλική επαφή.

Δράση 8: Πρόληψη στα Εκδιδόμενα Άτομα

Περιγραφή

Ενίσχυση της υγειονομικής υποστήριξης και της πρόσβασης στην υγειονομική φροντίδα στα

εκδιδόμενα άτομα.

Στόχοι

• Δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος.

• Προγράμματα πρόληψης και παρέμβασης στα εκδιδόμενα άτομα με στόχο την τροποποίηση

στάσεων και συμπεριφορών.

• Αύξηση της διαθεσιμότητας και της αποδοχής της χρήσης προφυλακτικών από τα εκδιδόμενα

άτομα και τους πελάτες τους.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων ενημέρωσης, αγωγής υγείας, ανάπτυξη,

εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων με έμφαση στην υποστήριξη.

• Σχεδιασμός και ανάπτυξη στοχευμένου ενημερωτικού υλικού.

• Επανεκτίμηση του νομοθετικού πλαισίου για τον έλεγχο, την παροχή θεραπείας και υποστήριξης

στα εκδιδόμενα άτομα.

• Επανεκτίμηση του νομοθετικού πλαισίου για την αδειοδότηση των εκδιδόμενων ατόμων, σε

συνεργασία με τα αντίστοιχα υπουργεία.

• Ενίσχυση των Ιατρείων Αφροδίσιων Νόσων και σύσταση δικτύου αναφοράς, μελέτης

και παρέμβασης.

Φορείς Υλοποίησης

Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Υπουργείο Δικαιοσύνης, Κέντρο

Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Κίνημα Εκδιδόμενων Προσώπων Ελλάδος, μη-κυβερνητικές

οργανώσεις που δραστηριοποιούνται τόσο στο χώρο του HIV/AIDS όσο και του trafficking, Ιατρεία

Αφροδισίων Νόσων, Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Νομοθετικές ρυθμίσεις.

2009 – 2012: Ενέργειες δημοσιότητας.

2008 – 2010: Ενίσχυση Ιατρείων Αφροδίσιων Νοσημάτων.

2012: Αξιολόγηση.

Ωφέλειες

• Προσβασιμότητα στις υπηρεσίες υγείας.

• Μείωση της διασποράς των Σ.Μ.Ν. και του ιού HIV όχι μόνο στη συγκεκριμένη ομάδα, αλλά και στο

γενικό πληθυσμό.

• Βελτίωση της νομικής, κοινωνικής και υγειονομικής τους κατάστασης.

Δράση 9: Ενίσχυση της Στρατηγικής Μείωσης

των Κινδύνων στην Ομάδα των Χρηστών

Εξαρτησιογόνων Ουσιών

(Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Ναρκωτικά)

Περιγραφή

Ενίσχυση της στρατηγικής μείωσης της εξάπλωσης του ιού και των αντιστοίχων κινδύνων στην

ομάδα των χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών.

Στόχοι

• Διατήρηση της πτωτικής τάσης της επίπτωσης του HIV σε αυτόν τον πληθυσμό.

• Σημαντική μείωση της επίπτωσης της ηπατίτιδας Β και C.

• Ενίσχυση της δράσης υπέρ των πρακτικών μείωσης της βλάβης (ασφαλέστερη χρήση, προγράμματα

ανταλλαγής συρίγγων) με τα κλασικά μέσα ενημέρωσης (ενημερωτικό υλικό) και την παρέμβαση

στο δρόμο (παροχή καθαρών συρίγγων).

• Πρόσβαση στο υλικό και στην παροχή υποστήριξης.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Υπογραφή μνημονίου συνεργασίας και υλοποίησης του με τους αντίστοιχους κρατικούς φορείς

για την απεξάρτηση, με σκοπό τη δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τα προγράμματα

πρόληψης, παρέμβασης και θεραπείας στους χρήστες. Συνεργασία με τη Συντονιστική Επιτροπή

υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Ναρκωτικά.

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων Ενημέρωσης, Αγωγής Υγείας, και Τροποποίησης

Συμπεριφοράς, για την πρόληψη της εξάπλωσης του HIV και των ηπατίτιδων στους χρήστες, και

τη μείωση της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών.

• Ενίσχυση και επέκταση των διαθέσιμων δομών για την παροχή υπηρεσιών στους χρήστες

συμπεριλαμβανομένων: υπηρεσιών συμβουλευτικής, ψυχολογικής και κοινωνικής υποστήριξης

διαγνωστικού ελέγχου, προγραμμάτων απεξάρτησης καθώς και προγραμμάτων χορήγησης και

ανταλλαγής συρίγγων και βελονών, με σκοπό την πρόληψη και θεραπεία των λοιμώξεων από

HIV, ηπατίτιδων B και C, καθώς και των υπόλοιπων Σ.Μ.Ν.

• Εναρμόνιση με τη Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Καταπολέμηση των

Ναρκωτικών.

Φορείς Υλοποίησης

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Έρευνας για τα Ναρκωτικά, Εθνικό Κέντρο Αντιμετώπισης των

Εξαρτήσεων, Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων 18 ΑΝΩ, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης

Νοσημάτων, μη-κυβερνητικές οργανώσεις και εκπρόσωποι οργανώσεων χρηστών, πρώην

χρηστών, ή των οικογενειών τους.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Οργανωτικές ρυθμίσεις.

2008 – 2010: Ενέργειες εκπαίδευσης και Αγωγής Υγείας.

2012: Αξιολόγηση.

Ωφέλειες

• Παρέμβαση και ένταξη σε θεραπευτικά προγράμματα των χρηστών.

• Μείωση της χρήσης και των κινδύνων από την επαναχρησιμοποίηση των συρίγγων για τη διασπορά αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, όχι μόνο στη συγκεκριμένη ομάδα, αλλά και στο γενικό πληθυσμό.

Δράση 10: Πρόληψη HIV Λοίμωξης και

των Λοιπών Σ.Μ.Ν. στους Φυλακισμένους

Περιγραφή

Συστηματικές και συνεχείς ενέργειες πρόληψης της HIV λοίμωξης και των λοιπών Σ.Μ.Ν. στους

φυλακισμένους.

Στόχοι

• Δυνατότητα πρόσβασης, των τροφίμων στις φυλακές, σε μέτρα πρόληψης, υποστήριξης και

συμβουλευτικής για τη μείωση της επίπτωσης των Σ.Μ.Ν. και του HIV/AIDS.

• Η μείωση της επίπτωσης και της φυματίωσης και της HBV.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Υποστήριξη της δημιουργίας κατάλληλων συνθηκών, οι οποίες θα επιτρέπουν στους φυλακισμένους

να έχουν σεξουαλικές σχέσεις με τον/τη σύντροφό τους.

• Διάθεση συρίγγων στη φυλακή πειραματικά.

• Διενέργεια εμβολιασμών για την ηπατίτιδα Β.

• Διενέργεια ελέγχων διάγνωσης της ηπατίτιδας C και παραπομπή προς θεραπεία.

• Διενέργεια ελέγχων ανίχνευσης της λανθάνουσας φυματίωσης/χορήγηση χημειοπροφύλαξης.

• Νομοθετικές ρυθμίσεις, ώστε να επιτρέπεται η εφαρμογή προγραμμάτων προαγωγής υγείας

και ειδικότερα για την HIV λοίμωξη & τα Σ.Μ.Ν. στο χώρο των φυλακών. Ευαισθητοποίηση της

διοικητικής δομής των φυλακών για τη δημιουργία και ενίσχυση των προγραμμάτων πρόληψης

των Σ.Μ.Ν. και του HIV.

• Εκπαίδευση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού των φυλακών στην πρόληψη και στον

έλεγχο του HIV/AIDS.

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων ενημέρωσης, αγωγής υγείας, και τροποποίησης

συμπεριφοράς για τους φυλακισμένους.

Φορείς Υλοποίησης

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Εθνικό Κέντρο Αντιμετώπισης

των Εξαρτήσεων, Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, 18 ΑΝΩ, μη-κυβερνητικές οργανώσεις,

Σύλλογοι Υποστήριξης, Α.Ε.Ι./Τ.Ε.Ι.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2010: Οργανωτικές και νομοθετικές ρυθμίσεις.

2009 – 2010: Διενέργεια ελέγχων και εμβολιασμών.

2009 – 2011: Διενέργεια εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Ωφέλειες

• Εξάλειψη των φραγμών στα προγράμματα πρόληψης, παρέμβασης και θεραπείας στους

φυλακισμένους.

• Μείωση της διασποράς της Φυματίωσης, της HBV, του HIV/AIDS και των Σ.Μ.Ν. στη συγκεκριμένη

ομάδα, αλλά και στο γενικό πληθυσμό.

• Έλεγχος των ψυχιατρικών εκδηλώσεων κατά τον εγκλεισμό.

Δράση 11: Δημιουργία Παρατηρητηρίου Υγείας

των Μεταναστών και των Προσφύγων

(Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα)

Περιγραφή

Δημιουργία παρατηρητηρίου υγείας των μεταναστών/προσφύγων.

Στόχοι

• Διάγνωση και καταγραφή περιστατικών λοιμωδών νοσημάτων.

• Παροχή άμεσης ιατρικής φροντίδας για τη διάγνωση, θεραπεία και παρακολούθηση οξέων

συμβάντων υγείας.

• Διασυνοριακή συνεργασία με υπηρεσίες άλλων χωρών, με σκοπό την αναγνώριση σοβαρών

λοιμωδών νοσημάτων – ένταξη της επείγουσας υγειονομικής παρέμβασης στο πρόγραμμα

FRONTEX.

• Καταγραφή των λοιμωδών νοσημάτων των μεταναστών/προσφύγων.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Υλοποίηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα.

• Δημιουργία και στελέχωση της κεντρικής Συντονιστικής Δομής στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης

Νοσημάτων και των Περιφερειακών Μονάδων.

• Δημιουργία ηλεκτρονικού συστήματος, το οποίο θα διασυνδέει όλες τις εμπλεκόμενες δομές

και κινητές μονάδες.

Φορείς Υλοποίησης

Υγειονομικές Περιφέρειες, Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Υπουργείο Εσωτερικών

Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Τοπική Αυτοδιοίκηση, μη-κυβερνητικές οργανώσεις,

Οργανώσεις Μεταναστών, Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, Ελληνικό Συμβούλιο για τους

Πρόσφυγες.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Σύσταση Παρατηρητηρίου Μεταναστών.

2009 – 2012: Ηλεκτρονική διασύνδεση.

Ωφέλειες

• Συστηματική παρακολούθηση και καταγραφή των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι

μετανάστες.

• Βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής των μεταναστών, μέσω της προσφοράς υπηρεσιών

υγείας και πρόνοιας.

• Σημαντική μείωση των περιστατικών λοιμωδών νοσημάτων που παρατηρούνται στη χώρα μας.

• Σημαντικός περιορισμός πιθανοτήτων εκδήλωσης μιας πιθανής επιδημίας και δυνητική αποτροπή της.

Δράση 12: Προγράμματα Πρόληψης και Έγκαιρης

Διάγνωσης στους Χώρους Υποδοχής Μεταναστών

(Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα)

Περιγραφή

Ανάπτυξη προγραμμάτων έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας στους χώρους υποδοχής

μεταναστών.

Στόχοι

• Βελτίωση των συνθηκών υποδοχής και της θεραπευτικής αντιμετώπισης των παράνομα

εισερχόντων στην Ελλάδα.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων ενημέρωσης, αγωγής υγείας και μελέτης

τροποποίησης συμπεριφοράς στον πληθυσμό των μεταναστών και προσφύγων.

• Εκπαίδευση πολιτισμικών διαμεσολαβητών για την επικοινωνία με την ομάδα στόχο.

• Μετάφραση/πολιτισμική προσαρμογή του ενημερωτικού υλικού στις γλώσσες των μεταναστών.

• Εκτίμηση και αναπροσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα των

παράνομων μεταναστών.

• Υλοποίηση προγραμμάτων έγκαιρης διάγνωσης μεταδοτικών νοσημάτων.

Φορείς Υλοποίησης

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υγειονομικές Περιφέρειες, Κέντρο Ελέγχου και

Πρόληψης Νοσημάτων, Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Υπουργείο Εσωτερικών

Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, Γιατροί Χωρίς Σύνορα,

Δ.Ο.Μ. (Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης).

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2012: Υλοποίηση παρεμβατικών προγραμμάτων πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης.

2008 – 2010: Νομοθετικές ρυθμίσεις.

Ωφέλειες

• Προστασία της Δημόσιας Υγείας και υγειονομική θωράκιση της χώρας.

• Εξάλειψη των φραγμών που επιβραδύνουν τα προγράμματα πρόληψης και τις παρεμβάσεις

στους μετανάστες και στις οικογένειες τους.

Δράση 13: Διάγνωση/Θεραπεία των Σ.Μ.Ν. και

του HIV/AIDS, για τους Ανασφάλιστους,

Οικονομικά Αδύνατους και Μετανάστες

Περιγραφή

Δωρεάν πρόσβαση σε νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή περίθαλψη και φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων

των απαιτούμενων εξετάσεων και των συνοδών φαρμάκων.

Στόχοι

• Βελτίωση της πρόσβασης στην πληροφόρηση σε επίπεδο πρόληψης και θεραπείας.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Κοστολόγηση και χρηματοδότηση μέσω του κρατικού προϋπολογισμού του κόστους θεραπείας

και φαρμακευτικής περίθαλψης.

• Μετάφραση/πολιτισμική προσαρμογή του ενημερωτικού υλικού στις γλώσσες των μεταναστών.

Φορείς Υλοποίησης

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και εποπτευόμενοι φορείς του, Υπουργείο Εθνικής

Οικονομίας και Οικονομικών, Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης

(Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης), μη-κυβερνητικές οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2010: Ρυθμίσεις κοστολόγησης θεραπείας και φαρμακευτικής περίθαλψης των μεταναστών.

Ωφέλειες

• Προστασία της Δημόσιας Υγείας και υγειονομική θωράκιση της χώρας.

• Προστασία των πιο αδύναμων μελών της κοινωνίας.

• Εξάλειψη των φραγμών που επιβραδύνουν τα προγράμματα πρόληψης και τις παρεμβάσεις

στους μετανάστες και στις οικογένειες τους.

Δράση 14: Γραφείο για τα Σ.Μ.Ν. στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

και Σύνδεσή του με το Γραφείο της HIV Λοίμωξης

(Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα)

Περιγραφή

Ενίσχυση του γραφείου για τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

Στόχοι

• Αποτελεσματικός και πλήρης έλεγχος της διασποράς των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων

Νοσημάτων.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Ενίσχυση του γραφείου Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

• Υλοποίηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα.

• Συλλογή/ανάλυση/επεξεργασία των πληροφοριών (ποιοτικός έλεγχος, στατιστική ανάλυση,

ενοποίηση στοιχείων από διαφορετικές πηγές) για τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα.

• Επεξεργασία κατευθυντήριων οδηγιών.

• Παροχή έγκυρων επιστημονικά πληροφοριών για τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα.

• Εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας.

• Ανταλλαγή πληροφοριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Φορείς Υλοποίησης

Υγειονομικές Περιφέρειες, Ορολογικά Εργαστήρια, Αφροδισιολογικά Ιατρεία, Κέντρο Ελέγχου και

Πρόληψης Νοσημάτων, Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, Επιστημονικές Εταιρίες, μη-κυβερνητικές

Οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2012: Υλοποίηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα.

2008 – 2009: Σύσταση γραφείου Σ.Μ.Ν. στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

2009 – 2012: Λειτουργία γραφείου.

Ωφέλειες

Αποτελεσματικός έλεγχος και περιορισμός των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων.

Δράση 15: Γραφείο για τη Φυματίωση

στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. και Σύνδεσή του με το Γραφείο

της HIV Λοίμωξης

(Η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα)

Περιγραφή

Ενίσχυση γραφείου για τη Φυματίωση στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

Στόχοι

• Συντονισμός δράσεων μεταξύ του παρόντος Σχεδίου Δράσης και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης

για τα μεταδοτικά νοσήματα.

• Επιτήρηση της ΗΙV συχνότητας στους ασθενείς με ΤΒ.

• Έγκαιρη ανίχνευση νέων περιπτώσεων φυματίωσης.

• Χορήγηση χημειοπροφύλαξης.

• Αποτελεσματικός έλεγχος της φυματίωσης στους χώρους υγείας, σε ειδικούς χώρους (φυλακές)

και σε ειδικές ομάδες πληθυσμού (οροθετικά άτομα, μετανάστες).

• Εύκολη πρόσβαση στη θεραπεία για τα άτομα με φυματίωση που χρήζουν χορήγησης

αντιρετροϊκής αγωγής.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Ενίσχυση γραφείου για τη Φυματίωση στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

• Επανεκτίμηση των δεδομένων της φυματίωσης και εκείνων της συλλοίμωξης με HIV.

• Ανάπτυξη κατάλληλων μεθόδων επιτήρησης π.χ. δεδομένα από την εφαρμογή ρουτίνας HIV

τεστ στα αντιφυματικά ιατρεία.

• Εκπαίδευση του προσωπικού που ασχολείται στα δύο νοσήματα (π.χ. των αντιφυματικών

ιατρείων στη διασύνδεση με τις μονάδες HIV/AIDS, στο χειρισμό οροθετικών ασθενών κ.λπ.).

• Διαμόρφωση ειδικού εκπαιδευτικού υλικού για τη συλλοίμωξη τόσο για το ιατρονοσηλευτικό

προσωπικό, όσο και για τους ασθενείς.

• Διαμόρφωση χώρων για τη συμβουλευτική στα αντιφυματικά ιατρεία.

Φορείς Υλοποίησης

Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Αντιφυματικά Ιατρεία, Μονάδες Λοιμώξεων, Διεθνής

Οργανισμός Μετανάστευσης, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, μη-κυβερνητικές

οργανώσεις.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Σύσταση γραφείου για τη φυματίωση στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.

2009 – 2010: Εκπαίδευση προσωπικού.

2009 – 2010: Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού.

Ωφέλειες

• Μείωση της φυματίωσης στους ανθρώπους με HIV/AIDS.

• Μείωση του HIV/AIDS στους ασθενείς με φυματίωση.

• Καλύτερος έλεγχος της φυματίωσης και του HIV/AIDS.

Δράση 16: Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και Ανάπτυξη

των Εθελοντικών Προγραμμάτων

Περιγραφή

Η ανάπτυξη προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και εθελοντισμού με στόχο την ενίσχυση

των δράσεων πρόληψης.

Στόχοι

• Η εύρεση περισσότερων οικονομικών πόρων για τη διοργάνωση ενημερωτικών εκστρατειών.

• Η συνεχής και στοχευμένη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών για την υλοποίηση επιμέρους

δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Δράσης.

Ενέργειες Υλοποίησης

• Υλοποιείται οργανική συμφωνία του με τον Οργανισμό «Εθελοντών Κοινωνία» με στόχο το

συντονισμό των εθελοντικών δράσεων.

• Σχεδιάζεται επικοινωνιακό πρόγραμμα στοχευμένων δράσεων.

Φορείς Υλοποίησης

Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, Εθελοντών Κοινωνία, Ιδιωτικοί Φορείς.

Χρονοδιάγραμμα

2008 – 2009: Σχεδιασμός προγραμμάτων και ενεργειών.

2009 – 2012: Υλοποίηση προγραμμάτων.

Ωφέλειες

Η συμμετοχή της Κοινωνίας των Πολιτών στην υλοποίηση των πολιτικών, η διασύνδεση των δράσεων

του έργου με τον επιχειρηματικό κόσμο προς την κατεύθυνση εξασφάλισης επιπρόσθετων πόρων,

αλλά και για την καταπολέμηση του κοινωνικού στιγματισμού.