Αθήνα, 31/10/2014
Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε,
σας απευθύνουμε αυτή την ανοιχτή επιστολή για να μεταφέρουμε την αγωνία μας αναφορικά με ορισμένα σημεία της τοποθέτησής σας που ακούστηκαν την Παρασκευή 17 Οκτωβρίου, στην πρωινή εκπομπή του κου Γιώργου Παπαδάκη με αφορμή το περιστατικό στη Λέσβο.
Αν και η φωτοτυπημένη ιατρική γνωμάτευση που διένειμε ο δράστης παραβιάζοντας κατάφορα το ιατρικό απόρρητο και παρακάμπτοντας απροκάλυπτα τον οφειλόμενο σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα του ατόμου δεν αφορούσε τελικά σε εξέταση για HIV, κρίνουμε σκόπιμο να χρησιμοποιήσουμε το περιστατικό για να σας ενημερώσουμε για ορισμένα πράγματα όπως τουλάχιστον τα βλέπουμε και οι 3 συνυπογράφουσες οργανώσεις που εργαζόμαστε καθημερινά για ζητήματα HIV/AIDS.
Ανακαλούμε θετικά την ρήση σας ότι είστε εναντίον της διαπόμπευσης. Επιδοκιμάζουμε τον κατηγορηματικό τόνο με τον οποίο κάνατε αυτή τη δήλωση γιατί τα περιστατικά του 2012 με τη μαζική προσαγωγή, αναγκαστική εξέταση και διαπόμπευση των θετικών στον HIV γυναικών που έκαναν χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών μέσα από την ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. αλλά και μεγάλης μερίδας του Τύπου συνιστούν οτιδήποτε άλλο παρά σεβασμό στην προσωπικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα των συμπολιτών μας. Παράλληλα, οφείλουμε να αναφέρουμε ότι σε παγκόσμιο επίπεδο η ποινικοποίηση συμπεριφορών είναι μια πρακτική που με βάση έρευνες και στοιχεία δεν συνεισφέρει καθόλου θετικά στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Αντιθέτως, καλλιεργεί το φόβο και το στιγματισμό, προάγει την ελλιπή ενημέρωση και οδηγεί στην περιθωριοποίηση και την εκδίκηση.
Ανακαλούμε όμως, και τις εξής φράσεις σας: “γυμνό ηλεκτροφόρο καλώδιο” , “ό,τι ακουμπούσε το κόλλαγε AIDS”.
Επ’ αυτών επιθυμούμε να σας ενημερώσουμε τα εξής:
1. Το σεξ μεταξύ ενηλίκων είναι μια συναινετική πράξη (εφόσον δεν υπάρχει καταγγελία βιασμού) και η ευθύνη για τα μέτρα προφύλαξης βαραίνει εξίσου όσους/ες συμμετέχουν. Να θυμίσουμε ότι η χρήση προφυλακτικού κατά τη σεξουαλική πράξη δεν προφυλάσσει μόνο από τον ιό HIV αλλά και από άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τα οποία είναι πιθανό κάποιος/α να γνωρίζει ότι τα έχει ή όχι, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον HIV.
2. Ένας άνθρωπος που ζει με HIV, όταν βρίσκεται σε αντιρετροϊκή αγωγή την οποία λαμβάνει και τηρεί με την επίβλεψη λοιμωξιολόγου, έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο και δεν είναι μεταδοτικός. Πολύ απέχει επομένως, ένας άνθρωπος θετικός στην HIV λοίμωξη από αυτό που αποκαλείτε “γυμνό ηλεκτροφόρο καλώδιο”. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε και να ενημερώνουμε σωστά τον κόσμο που μας ακούει για τα παραπάνω.
3. Κρίνουμε σημαντικό να σας αναφέρουμε τους τρόπους μετάδοσης του ιού HIV (θυμίζουμε ότι άλλο HIV και άλλο AIDS) καθώς το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ιός αυτός δεν μεταδίδεται “με ό,τι ακουμπάς”.
Ο ιός HIV μεταδίδεται:
– κάνοντας σεξ χωρίς προφυλάξεις,
– με κοινή χρήση σύριγγας και υγειονομικού υλικού εν γένει για χρήση ουσιών (κοινό τάσι, καλαμάκι, κλπ),
– με κάθετη μετάδοση όπως λέγεται από την έγκυο θετική μητέρα στο μωρό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή του θηλασμού (συνίσταται ιατροφαρμακευτική παρακολούθηση πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη και έτσι ο κίνδυνος μετάδοσης είναι αμελητέος),
– με μετάγγιση μολυσμένου αίματος (ο κίνδυνος αυτός έχει ελαχιστοποιηθεί με τον αυστηρό επιστημονικό έλεγχο στην αιμοδοσία)
Ο ιός HIV δεν μεταδίδεται:
– αν αγκαλιάσεις ή φιλήσεις έναν άνθρωπο που ζει με HIV,
– αν εργάζεσαι ή ζεις καθημερινά με έναν άνθρωπο που ζει με HIV, χρησιμοποιείτε κοινή τουαλέτα, κοινά οικιακά σκεύη, κοινό κρεβάτι, κοινά ρούχα, κοινή ντουζιέρα, κλπ,
– αν βρίσκεσαι σε ΜΜΜ, χώρους διασκέδασης ή μαζικής εστίασης, χρησιμοποιείς την ίδια πισίνα ή γυμνάζεσαι στον ίδιο χώρο με έναν άνθρωπο που ζει με HIV,
– αν έχεις την όποια κοινωνική συναναστροφή ή από τσιμπήματα εντόμων
Επομένως οι τρόποι προφύλαξης αφορούν στη χρήση προφυλακτικού (ως ευθύνη όλων των συμμετεχόντων σε μια σεξουαλική πράξη) και στη χρήση ατομικού υγειονομικού υλικού για την περίπτωση ανθρώπων που κάνουν χρήση ναρκωτικών. Η δε τήρηση της αντιρετροϊκής αγωγής, όπου αυτή έχει συνταγογραφηθεί, καθιστά τον κίνδυνο μετάδοσης πρακτικά αδύνατο ειδικά σε συνδυασμό με τους παραπάνω τρόπους προφύλαξης.
Ως προς τον ρόλο των υπηρεσιών: φυσικά ο ρόλος τους δεν είναι να απομονώσουν ή να κλείσουν σε μοναστήρι τον άνθρωπο που είναι θετικός στον HIV αλλά να ενημερώνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα το σύνολο των πολιτών για τα παραπάνω και να τους προτρέπουν να εξετάζονται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο και να αξιοποιούν τη δυνατότητα για δωρεάν και ανώνυμη εξέταση για HIV, ιογενείς ηπατίτιδες και άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Παράλληλα, ρόλος των συναρμόδιων Υπουργείων είναι η καθιέρωση μαθήματος σεξουαλικής αγωγής και αγωγής υγείας ως υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης με σύγχρονα συγγράμματα και ειδικά εκπαιδευμένους καθηγητές/τριες και δάσκαλους/ες που θα αναλάβουν να μεταλαμπαδεύσουν το νωρίτερο δυνατόν αυτή τη γνώση στα παιδιά, ώστε να μιλάμε για σωστή και χρήσιμη συμπεριφορά ως προς τη σεξουαλική υγεία και να μην τρέχουμε μετά με εκστρατείες να διορθώσουμε κενά ενημέρωσης ή λανθασμένες συμπεριφορές.
Είναι πεποίθησή μας ότι με την εμπειρία που έχετε στην επικοινωνία θα γίνετε φορέας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας και του κόσμου που σας παρακολουθεί. Παράλληλα, με αφορμή την Πανευρωπαϊκή Εβδομάδα Εξέτασης για HIV, που διοργανώνεται και στη χώρα μας από 21 έως 28 Νοεμβρίου, θα θέλαμε να σας υποδεχθούμε σε ένα από τα σημεία που θα επιλέξετε (ανοιχτά από τις 10.00πμ έως τις 22.00μμ) για να κάνετε κι εσείς τη δωρεάν και ανώνυμη εξέταση και να παρακινήσετε με αυτό τον τρόπο τους συμπολίτες μας που σας παρακολουθούν και σας υποστηρίζουν να έρθουν να εξεταστούν, για τη διασφάλιση πάνω από όλα της δικής τους υγείας.
Με εκτίμηση,
Θετική Φωνή, Νίκος Δέδες, Πρόεδρος
Κέντρο Ζωής, Λεωνίδας Βακερλής, Πρόεδρος
PRAKSIS, Τζανέτος Αντύπας, Πρόεδρος