Άρθρο του Μάριου Ατζέμη, Υπεύθυνου των δράσεων μείωσης βλάβης στη “Θετική Φωνή”
Πέρυσι κλείσαμε το αντίστοιχο κείμενο για την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για τα Ναρκωτικά στις 26 Ιουνίου με την ελπίδα ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα συντονιστούν για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και ότι θα γίνουν ουσιαστικές κινήσεις με στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής των χρηστών ψυχοδραστικών ουσιών και την άρση των όρων του κοινωνικού αποκλεισμού αυτής της ευάλωτης κοινωνικής ομάδας.
Το αναπόφευκτο ερώτημα που προκύπτει ένα χρόνο μετά είναι αν και σε ποιο βαθμό έχουν γίνει κάποια ουσιαστικά βήματα μπροστά. Πράγματι διαπιστώνουμε ότι μετά από πολλά χρόνια καταργήθηκε η λίστα αναμονής του ΟΚΑΝΑ, ένα πάγιο αίτημα το οποίο δεν έβρισκε μέχρι και πριν λίγο καιρό ανταπόκριση. Επίσης δημιουργήθηκε το “Δίκτυο Ομότιμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών” το οποίο αποτελεί μία ουσιαστική απόπειρα διαμόρφωσης μίας συλλογικότητας ενεργών και πρώην χρηστών, η οποία συμπεριλαμβάνει ανθρώπους όχι μόνο από τις μονάδες του ΟΚΑΝΑ αλλά και από “στεγνά” προγράμματα. Πρόκειται για μία συλλογικότητα που θέτει στο επίκεντρο των πρωτοβουλιών της τους άμεσα ενδιαφερόμενους οι οποίοι επιτέλους αρθρώνουν το αυτονόητο, ότι κανείς δε δικαιούται να μιλά και να αποφασίζει για εμάς χωρίς εμάς.
Επίσης ο δωρεάν και δημόσιος χαρακτήρας των προγραμμάτων απεξάρτησης και υποκατάστασης είναι μία πραγματικότητα που δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως αυτονόητη. Συμμετέχοντας ενεργά σε διεθνή δίκτυα για τις πολιτικές αναφορικά με τις ψυχοδραστικές ουσίες και τους χρήστες διαπιστώνουμε ότι αυτό το κοινωνικό αγαθό έχει μετατραπεί σε εμπόρευμα σε πολλές χώρες, αποκλείοντας με αυτό τον τρόπου όσους και όσες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθουν, δηλαδή την συντριπτική πλειονότητα των ατόμων που κάνουν χρήση.
Αυτά είναι τα “καλά νέα” και αναμφισβήτητα αποτελούν διαπιστώσεις που οφείλουμε να αναγνωρίσουμε. Ταυτόχρονα όμως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε από την άλλη πλευρά ότι δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική κίνηση για την επαναλειτουργία του εποπτευόμενου χώρου χρήσης, ούτε για τη δημιουργία κάποιου ξενώνα στέγασης ενεργών χρηστών ή υποδοχής άπορων αποφυλακισθέντων με ιστορικό χρήσης.
Σε παγκόσμια κλίμακα, περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι που κάνουν χρήση ενέσιμων ναρκωτικών, εκτέθηκαν στον HIV το 2015, ενώ 60.000 πέθαναν από AIDS. Στο Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας έχουμε στρέψει τις δράσεις μας προς τη συγκεκριμένη ομάδα από την αρχή της λειτουργίας μας. Στο πλαίσιο αυτό και μέσω της εργασίας στο δρόμο, διανέμουμε αποστειρωμένα σύνεργα χρήσης και ενημερωτικά φυλλάδια με ασφαλέστερες τεχνικές χρήσης, αλλά και με χρηστικές πληροφορίες για όλες τις δομές στις οποίες μπορεί κάποιος ενεργός και πρώην χρήστης να απευθυνθεί. Επίσης, συνεχίζουμε μία διευρυμένη συνεργασία με όλα τα δημόσια προγράμματα και τους φορείς απεξάρτησης και υποκατάστασης, με πληθώρα παρεχόμενων υπηρεσιών που περιλαμβάνει ενημερωτικά σεμινάρια, υπηρεσίες διασύνδεσης και ενδυνάμωσης και δωρεάν εξετάσεις για HIV και ηπατίτιδες Β και C. Το Νοέμβριο του 2016, είχαμε συνάντηση εργασίας με τον Υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό, στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στην “Πλατφόρμα ΜΚΟ για τις Ψυχοδραστικές Ουσίες” παρουσιάζοντας την πραγματική εικόνα που έχουμε από το πεδίο, από τις φυλακές και από τις πιάτσες. Παράλληλα προχωρήσαμε στην παραγωγή ενός τηλεοπτικού σποτ με πρωταγωνιστή τον παρουσιαστή Γιώργο Μαυρίδη, με κεντρικό μήνυμα να δοθεί τέλος στο στίγμα που βιώνουν οι χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών. Το σποτ θα προβληθεί στους τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλήνιας εμβέλειας κατά τη διάρκεια του Ιουλίου.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για τα Ναρκωτικά, σε συνεργασία με το Δήμο Αλίμου και το Σύλλογο Ασθενών Ήπατος “Προμηθέας” διοργανώσαμε δράση παροχής δυνατότητας δωρεάν εξετάσεων για HIV και ηπατίτιδες. Επίσης συμμετέχουμε στη διεθνή ενημερωτική εκστρατεία ευαισθητοποίησης “Support, Don’t Punish” μαζί με άλλες οργανώσεις από την Κοινωνία των Πολιτών. Στη συνέντευξη τύπου που δόθηκε από το Δίκτυο Χρηστών στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εκστρατείας επισημάνθηκαν τα κύρια ζητήματα που αντιμετωπίζει η κοινότητα, όπως η παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και η ανάγκη για αλλαγή της κατασταλτικής πολιτικής σε μια κατεύθυνση πιο υποστηρικτική για τους χρήστες και για τη δημόσια υγεία.
Προάγουμε τις πρακτικές της μείωσης βλάβης γιατί πιστεύουμε ακράδαντα ότι σώζουν ζωές και αποτελούν ένα σημαντικό και αναπόσπαστο μέρος της αντιμετώπισης ενός σύνθετου βιοψυχοκοινωνικού φαινομένου όπως είναι η προβληματική χρήση και η εξάρτηση. Έχουμε μπροστά μας νέες προκλήσεις σε ένα δύσβατο πεδίο αλλά διατηρούμε την αισιοδοξία μας και την πίστη μας ότι αγκυλώσεις, στερεότυπα και προκαταλήψεις που ενισχύθηκαν τόσα χρόνια με το χρεοκοπημένο ιδεολόγημα του “Πολέμου κατά των Ναρκωτικών” το οποίο αποδείχθηκε πως δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένας πόλεμος κατά των χρηστών, θα ξεπεραστούν και δε θα στοιχίσουν άλλες ανθρώπινες ζωές.