7 Μαρτίου 2018
Ενώ το προσδόκιμο επιβίωσης στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου όπως και στην Ελλάδα είναι υψηλότερο για τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, μία σειρά από κοινωνικούς και υγειονομικούς παράγοντες συνδυάζονται και οδηγούν σε χαμηλότερη ποιότητα ζωής παγκοσμίως. Η άνιση πρόσβαση σε πληροφορίες, στη φροντίδα και στη γνώση για βασικές πρακτικές που προάγουν την υγεία, αυξάνει περαιτέρω τους παράγοντες κινδύνου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ας δούμε κάποια στοιχεία για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αναφορικά με την υγεία τους.
HIV/AIDS: Σύμφωνα με το UNAIDS, το 2016 πάνω από 18 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια ζούσαν με HIV διεθνώς και περίπου ένα εκατομμύριο εκτίθεται στον ιό κάθε χρόνο. Αν και στη δυτική Ευρώπη η κατάσταση είναι διαφορετική, σε παγκόσμια κλίμακα οι γυναίκες είναι συχνά πιο ευάλωτες στον ιό HIV από τους άνδρες. Η ενδοοικογενειακή βία και η σεξουαλική κακοποίηση έχουν αποδειχθεί ότι αυξάνουν το ρίσκο έκθεσης στον HIV μεταξύ των γυναικών. Τα δεδομένα δείχνουν ότι σε περιπτώσεις υψηλού επιπολασμού του HIV, οι γυναίκες που βιώνουν βία από το σύντροφό τους έχουν μέχρι και 50% περισσότερες πιθανότητες να εκτεθούν στον ιό.
Καρκίνος: Δύο από τις συνηθέστερες νεοπλασίες που επηρεάζουν την υγεία των γυναικών είναι ο καρκίνος του μαστού και του τραχήλου της μήτρας. Η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί το κλειδί για την αποτελεσματική θεραπεία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο πάνω από ένα εκατομμύριο γυναίκες πεθαίνουν από τις συγκεκριμένες αιτίες. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των θανάτων καταγράφονται σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, όπου ο έλεγχος, η πρόληψη και η θεραπεία είναι σχεδόν ανύπαρκτοι και τα επίπεδα εμβολιασμού για τον HPV είναι ανεπαρκή.
Υγεία των μητέρων: Υπολογίζεται ότι σχεδόν 300.000 γυναίκες πεθαίνουν παγκοσμίως κάθε χρόνο από επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Οι περισσότεροι από αυτούς τους θανάτους θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, αν διασφαλιζόταν η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας και οικογενειακού προγραμματισμού.
Αναπαραγωγική υγεία: Τα προβλήματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας ευθύνονται για το ένα τρίτο των ζητημάτων υγείας στις γυναίκες ηλικίας 15 έως 44 ετών. Η σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου, ιδιαίτερα μεταξύ γυναικών και κοριτσιών στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι πρόσβαση σε μέσα αντισύλληψης είναι εξαιρετικά ελλιπής.
Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα: Εξίσου ζωτικής σημασίας είναι η επικέντρωση στην πρόληψη και στη θεραπεία νόσων όπως η γονόρροια, τα χλαμύδια και η σύφιλη. Η αδιάγνωστη σύφιλη είναι υπεύθυνη για περισσότερους από 200.000 θανάτους εμβρύων κάθε χρόνο και για το θάνατο άνω των 90.000 νεογνών.
Βία κατά των γυναικών: Οι γυναίκες μπορούν να υποβληθούν σε διάφορες μορφές βίας, με κυρίαρχες τη σωματική και τη σεξουαλική βία. Μία στις τρεις γυναίκες κάτω των 50 ετών έχει βιώσει αυτή την κατάσταση, με άμεσες αλλά και μακροπρόθεσμες συνέπειες στη σωματική και ψυχική υγεία της.
Ψυχική υγεία: Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε σχέση με τους άνδρες για να βιώσουν άγχος, κατάθλιψη και να εκδηλώσουν ψυχοσωματικά συμπτώματα. Περίπου το 10-15% των γυναικών θα βιώσουν συμπτώματα κατάθλιψης κάποια στιγμή στη ζωή τους, ποσοστό διπλάσιο από τους άνδρες. Αυτό οφείλεται κυρίως σε κοινωνικούς, πολιτισμικούς και οικονομικούς λόγους που έχουν ως κοινό παρανομαστή τις πολυεπίπεδες ανισότητες που υφίστανται στη ζωή και στην καθημερινότητά τους.
Μη μεταδοτικές ασθένειες: Το 2014, περίπου 4,7 εκατομμύρια γυναίκες έχασαν τη ζωή τους από μη μεταδοτικές ασθένειες προτού φθάσουν στην ηλικία των 70 ετών – οι περισσότερες από αυτές βρίσκονται σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα. Οι πιο συχνοί παράγοντες κινδύνου είναι τα τροχαία ατυχήματα, η επιβλαβής χρήση καπνού, η κατάχρηση του αλκοόλ, η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και η παχυσαρκία. Πάνω από το 50% των γυναικών είναι υπέρβαρες στην Ευρώπη και στην Αμερική.
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του ΚΕΕΛΠΝΟ, στην Ελλάδα ζουν περίπου 2.300 γυναίκες με HIV. Ως υπεύθυνος πολίτης, ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας “Θετική Φωνή” υποστηρίζει κάθε πολιτική και κοινωνική πρωτοβουλία στην κατεύθυνση της ενδυνάμωσης και της προστασίας των δικαιωμάτων αυτών των γυναικών και κάθε γυναίκας στη χώρα και στον κόσμο.
