30 Ιουλίου 2018
Το Παγκόσμιο Συνέδριο AIDS 2018 αφιέρωσε σημαντικό τμήμα των εργασιών του στην επιδημία του HIV στους χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών. Οι επιδημικές εξάρσεις που καταγράφηκαν στη συγκεκριμένη ομάδα στην Αθήνα, στο Βουκουρέστι, στο Δουβλίνο, στη Γλασκώβη, στο Λουξεμβούργο, στο Τελ Αβίβ, στο Saskatchewan (Καναδάς) και στην κομητεία Scott (Ιντιάνα, ΗΠΑ) την τελευταία δεκαετία αναδεικνύουν την ανάγκη διάθεσης περισσότερων πόρων και υλοποίησης πιο συντονισμένων παρεμβάσεων για την πρόληψη αντίστοιχων φαινομένων στο μέλλον.
Η συνδυαστική πρόληψη περιλαμβάνει προγράμματα δωρεάν χορήγησης συνέργων ασφαλούς χρήσης, θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών, δράσεις μείωσης βλάβης, απρόσκοπτη πρόσβαση στην αντιρετροϊκή θεραπεία και προσαρμοσμένη ιατρική φροντίδα και παρακολούθηση.
Οι μεγαλύτερες επιδημικές εστίες εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στο Βουκουρέστι και στην Αθήνα. Σε άλλες πόλεις οι εξάρσεις ήταν μικρότερες, υπήρξαν ωστόσο αποτέλεσμα εφησυχασμού μετά από περιόδους εφαρμογής προγραμμάτων συνδυαστικής πρόληψης. Για παράδειγμα, το Δουβλίνο καταγράφει σταθερά λιγότερα από 20 νέα περιστατικά HIV στους χρήστες κάθε χρόνο, ωστόσο το 2014-2015 κατέγραψε περίπου 60 διαγνώσεις ετησίως. Οι αριθμοί στη Γλασκόβη, το Λουξεμβούργο και το Saskatchewan είναι συγκρίσιμοι.
Ιδιαίτερη μνεία έγινε στο Συνέδριο για τις εξαιρετικά περιορισμένες παρεμβάσεις μείωσης βλάβης στην Αθήνα. Στην κομητεία Scott, η ανταλλαγή βελονών και συρίγγων είναι παράνομη, ενώ η θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών δεν είναι διαθέσιμη σε τοπικό επίπεδο. Λόγω της απόσυρσης του Παγκόσμιου Ταμείου από τη Ρουμανία, πολλά προγράμματα διάθεσης συνέργων ασφαλούς χρήσης έχουν πάψει να λειτουργούν στο Βουκουρέστι.
Οι επιδημικές εξάρσεις έπληξαν ιδιαίτερα τους άστεγους στην Αθήνα, στη Γλασκώβη και στο Δουβλίνο. Οι γυναίκες αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό των κοόρτων στο Λουξεμβούργο και στο Δουβλίνο. Άλλες περιθωριοποιημένες ομάδες επλήγησαν στο Saskatchewan (ιθαγενείς) και στην Αθήνα (μετανάστες).
Οι μεταβολές στα μοντέλα χρήσης ναρκωτικών έχουν οδηγήσει σε υψηλότερου ρίσκου πρακτικές ενέσιμης χρήσης σε πολλές πόλεις. Στο Βουκουρέστι, στο Τελ Αβίβ και στο Δουβλίνο έγιναν δημοφιλείς νέες διεγερτικές ψυχοδραστικές ουσίες συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών καθιτονών (μεφεδρόνη και συναφείς ουσίες). Στο Λουξεμβούργο, η αγορά των παράνομων ψυχοδραστικών ουσιών άλλαξε ολοκληρωτικά με την επιθετική εισαγωγή κοκαΐνης κρακ και με την πιο περιορισμένη διαθεσιμότητα ηρωίνης.
Κοινός παρανομαστής των εισηγήσεων των επιστημόνων και των εκπροσώπων της κοινότητας ήταν η ανάγκη ευρείας λειτουργίας ιατρικών δομών επιτηρούμενης χρήσης. Πρόκειται για μία βέλτιστη πρακτική με σημαντικά θετικά αποτελέσματα όπου έχει εφαρμοστεί, τόσο για την υγεία, την ασφάλεια και το σεβασμό των δικαιωμάτων των ίδιων των χρηστών, όσο και για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας.
