8 Απριλίου 2019
Η Θετική Φωνή δημοσίευσε τα πρώτα πιλοτικά αποτελέσματα της μελέτης για το chemsex στην Ελλάδα. Στην έρευνα συμμετείχαν 202 άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες (ΑΣΑ) και ζουν με HIV λοίμωξη, οι οποίοι παρακολουθούνται στις Μονάδες Λοιμώξεων των νοσοκομείων «Λαϊκό» και «Αττικόν». Μέρος του ερευνητικού εγχειρήματος και των ευρημάτων έχει παρουσιαστεί στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συμβουλευτικής Ψυχολογίας [1] και στο 30ο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS [2].
Από τις 180 έγκυρες απαντήσεις, το 38,9% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι έχουν κάνει χρήση ουσιών πριν ή και κατά τη διάρκεια του σεξ, ενώ το 30% ανέφερε ότι έχει κάνει χρήση των τριών ουσιών που εμπλέκονται κατά κανόνα στο chemsex.
H συχνότερα χρησιμοποιούμενη ουσία είναι το GBL/GHB που αναφέρεται από τους περισσότερους (44 συμμετέχοντες), ενώ η μεφεδρόνη και η κρυσταλική μεθαμφεταμίνη παρουσιάζουν παρόμοια συχνότητα (34 και 32 συμμετέχοντες αντίστοιχα). Από τις υπόλοιπες ψυχοτρόπες ουσίες που αναφέρονται να χρησιμοποιούνται κατά το σεξ, οι επικρατέστερες είναι το χασίς και η κοκαΐνη.
Από τους 67 συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι κάνουν chemsex, περίπου οι 6 στους 10 δήλωσαν ότι η τελευταία φορά ήταν μέσα στο τελευταίο εξάμηνο. Πάνω από το 48% δήλωσαν ότι κάνουν chemsex τουλάχιστον λίγες φορές το μήνα.
Τελευταία φορά που έγινε χρήση ψυχοδραστικών ουσιών κατά το σεξ (Σύνολο απαντήσεων: 67)
Χρονική περίοδος | Απόλυτος αριθμός | Ποσοστό |
<6 μήνες | 39 | 58,2 % |
6-12 μήνες | 12 | 17,9 % |
12-24 μήνες | 9 | 13,4 % |
| >24 μήνες | 7 | 10,4 % |
Συχνότητα χρήσης ψυχοδραστικών ουσιών κατά το σεξ (Σύνολο απαντήσεων: 41)
Συχνότητα | Απόλυτος αριθμός | Ποσοστό |
Μία φορά | 10 | 24,4 % |
Μία φορά το μήνα ή λιγότερο | 11 | 26,8 % |
| Λίγες φορές το μήνα | 9 | 22 % |
| Μια φορά την εβδομάδα | 5 | 12,2 % |
| Κάποιες φορές την εβδομάδα | 6 | 14,6 % |
Περίπου 7 στους 10 συμμετέχοντες δήλωσαν ότι γνωρίζουν πού μπορούν να απευθυνθούν για να ζητήσουν βοήθεια ή υποστήριξη σχετικά με το chemsex, ενώ το 58% αναγνωρίζει ότι η πρακτική αυτή έχει επιπτώσεις στη ζωή και στην καθημερινότητά τους. Πάνω από 1 στους 2 αναγνωρίζει ότι είναι πιο πιθανό να κάνει σεξ χωρίς προφυλάξεις όταν είναι υπό την επήρεια ουσιών.
Συμφωνία με δηλώσεις σχετικές με τη χρήση και τις επιπτώσεις αυτής σε συμμετέχοντες που έχουν εμπλακεί σε chemsex το τελευταίο εξάμηνο
Σύνολο | Απόλυτος αριθμός | Ποσοστό | |
Αν ήθελα συμβουλή/βοήθεια για τη χρήση θα ήξερα πού να πάω | 48 | 35 | 72,9 % |
Αισθάνομαι ότι η χρήση έχει αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή | 50 | 29 | 58% |
Είναι πιθανότερο να κάνω σεξ χωρίς προφύλαξη όταν είμαι «φτιαγμένος» | 50 | 28 | 56 % |
| Όταν χρησιμοποιώ ουσίες είναι πιθανότερο να κάνω πράγματα στο σεξ που δε θα έκανα νηφάλιος | 50 | 32 | 64 % |
| Μπορώ να απολαύσω το σεξ χωρίς να κάνω χρήση | 50 | 40 | 70 % |
Από τους 66 συμμετέχοντες οι οποίοι είχαν ή έχουν εμπειρία chemsex, οι 6 (9,1%) έχουν λάβει ψυχιατρική αγωγή και οι 7 (10,8%) έχουν μεταφερθεί σε τμήμα επειγόντων περιστατικών νοσοκομείου εξαιτίας της χρήσης.
Από τους συμμετέχοντες που απάντησαν σχετικά με το αν έχουν ζητήσει βοήθεια για τη χρήση, οι 14 (21,2%) απάντησαν θετικά. Στους παρακάτω πίνακες παρουσιάζονται οι αρνητικές επιπτώσεις εξαιτίας της χρήσης στη ζωή των ερωτηθέντων, καθώς και οι επιλογές που έκαναν ως προς την αναζήτηση βοήθειας και οι απαντήσεις τους σχετικά με το πού θα αναζητούσαν βοήθεια για το chemsex, αν το επιθυμούσαν.
Περιγραφικοί δείκτες της συμφωνίας με τομείς στους οποίους η χρήση έχει αρνητικές επιπτώσεις
Έχω αντιμετωπίσει προβλήματα εξαιτίας της χρήσης με: | Σύνολο | Απόλυτος αριθμός | Ποσοστό |
Ψυχική Υγεία | 62 | 18 | 29 % |
Οικογένεια | 62 | 13 | 21 % |
Σχέση | 62 | 18 | 29 % |
Εργασία | 61 | 15 | 24,6 % |
| Φίλους | 62 | 17 | 27,4 % |
| Νόμο | 62 | 5 | 8 % |
| Κοινωνικό κύκλο | 62 | 14 | 22,6 % |
Τήρηση αγωγής | 61 | 10 | 16,4 % |
Πηγές βοήθειας σε σχέση με τη χρήση (Σύνολο απαντήσεων: 14)
| Πηγή βοήθειας | Απόλυτος αριθμός | Ποσοστό |
Θεράπων ιατρός | 6 | 42,9 % |
Υπηρεσία απεξάρτησης | 4 | 28,6 % |
Ιδιώτης ψυχίατρος | 3 | 21,4 % |
| Ιδιώτης ψυχολόγος | 8 | 57,1 % |
| Νοσοκομείο | 0 | – |
| Άλλο | 1 | 7,1 % |
Επιθυμητές πηγές βοήθειας σε σχέση με τη χρήση (Σύνολο απαντήσεων: 64)
Πηγή βοήθειας | Απόλυτος αριθμός | Ποσοστό |
Θεράπων ιατρός | 53 | 82,8 % |
Υπηρεσία απεξάρτησης | 6 | 9,4 % |
Εξειδικευμένη ΛΟΑΤΚΙ υπηρεσία | 18 | 28,1 % |
| Κλινική σεξουαλικής υγείας | 10 | 15,6 % |
| Άλλο* | 5 | 7,8 % |
*Αναφέρονται η Θετική Φωνή και ιδιώτης ειδικός ψυχικής υγείας | ||
Τέλος, σύμφωνα με την έρευνα, η χρήση ψυχοδραστικών ουσιών κατά το σεξ σχετίζεται με προβλήματα σωματικής υγείας, με τους περισσότερους συμμετέχοντες που κάνουν χρήση να αναφέρουν ότι αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα. Πιο συγκεκριμένα, ενώ το 19,4% (21 συμμετέχοντες) που δεν εμπλέκεται σε χρήση αναφέρει ότι αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα υγείας, από τους συμμετέχοντες που κάνουν χρήση, το 37,7% (25 συμμετέχοντες) δήλωσε ότι αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας.
Η έρευνα αποτελεί μέρος του ευρύτερου ερευνητικού εγχειρήματος που εκπονείται από το Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» σε συνεργασία με το Τμήμα Ψυχολογίας και την Ιατρική Σχολή του Ε.Κ.Π.Α. Τα παρόντα πιλοτικά ευρήματα έχουν επαυξηθεί και πρόκειται να δημοσιευθούν σύντομα.
Η εμπλοκή με το chemsex διερευνήθηκε με ένα αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο του οποίου η δομή βασίστηκε στο εργαλείο διαλογής (screening) για το chemsex της 56 DeanStreet με την προσθήκη ερωτημάτων που αφορούσαν κυρίως την επίπτωση της χρήσης στη ζωή των ερωτηθέντων. Τα ερωτήματα αυτά επιλέχθηκαν βάσει ανασκόπησης σχετικής βιβλιογραφίας καθώς επίσης και με αναφορά στην κλινική εμπειρία των ερευνητών με σκοπό να καλύψουν τις βασικές πτυχές της ζωής που το chemsex φέρεται να επηρεάζει αρνητικά. Το ερωτηματολόγιο αναφοράς δεν έχει σταθμιστεί ενώ το δείγμα θεωρήθηκε μικρό προκειμένου να διενεργηθεί μια διαδικασία στάθμισης επί του παρόντος. Ωστόσο τα ερωτήματα επίπτωσης της χρήσης σε πιλοτική διερεύνηση στο συνολικό δείγμα των ΜΕΛ προέκυψε να χαρακτηρίζονται από υψηλή εσωτερική συνέπεια (Cronbach alpha 0,94) ενώ το κριτήριο του Tukey περί μη αθροισιμότητας προέκυψε στατιστικώς ασήμαντο, F (1, 454) = 3,5, p = 0,63. Τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν έστω και με επιφύλαξη ότι τα ερωτήματα αυτά μάλλον μπορούν να οδηγήσουν σε έναν δείκτη για τη γενικότερη επιβάρυνση από το chemsex. Οι περαιτέρω αναλύσεις των δεδομένων μας αποσκοπεί να τον αξιοποιήσει.
_____________________________
[1] Πούλιος, Α. (2018). Ψυχαγωγική χρήση ψυχοδραστικών ουσιών κατά το σεξ (chemsex). Παρουσίαση του φαινομένου και του πρώτου εγχειρήματος διερεύνησης και παρέμβασης στον ελληνικό πληθυσμό. 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Συμβουλευτικής Ψυχολογίας: Κάνοντας το αόρατο ορατό. Βόλος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 8 – 11 Νοεμβρίου.
[2] Πούλιος, Α., Πρωτόπαπας, Κ., Ψυχογυιου, Μ., Παπαδοπετράκης, Γ., Χάνος, Σ., Παπαδοπούλου, Μ., Σαμπεθάι, Β., Μαραγκοζίδης, Χ., Αντωνιάδου, Λ. & Κανελλοπούλου, Λ. (2018). Ψυχαγωγική χρήση ουσιών στο σεξ (chemsex) και ποιότητα ζωής σε άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και ζουν με τον HIV. Hellenic Archives of AIDS, 26 (1), ΔΑ01, 39.
