Τι είναι ο HIV και τι είναι το AIDS;
HIV (Human Immunodeficiency Virus) ονομάζεται ο Ιός Ανοσοεπάρκειας του Ανθρώπου, ο οποίος υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να προκαλέσει το Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Επάρκειας (Acquired Immune Deficiency Syndrome – AIDS). HIV και AIDS είναι, λοιπόν, διαφορετικοί όροι που αναφέρονται σε διαφορετικά πράγματα. Ο HIV γενικά δρα καταστρέφοντας κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα CD4 και τα Τ-λεμφοκύτταρα, τα οποία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις και νοσήματα. Αυτό μακροπρόθεσμα, όταν δεν λαμβάνεται η αντιρετροϊκή αγωγή, μπορεί να οδηγήσει στην ιατρική κατάσταση που ονομάζεται AIDS και αναφέρεται σε πλήρη εξουθένωση του ανοσοποιητικού συστήματος, σε βαθμό πλέον το άτομο να αδυνατεί να αντιμετωπίσει κάποια λοίμωξη και να μπορεί να οδηγηθεί σε θάνατο.
Σε ποια σωματικά υγρά εμπεριέχεται ο HIV;
- Σπέρμα και προσπερματικά υγρά
- Κολπικά υγρά
- Ορθικά υγρά (βλέννη πρωκτού)
- Αίμα
- Γάλα θηλασμού
Πώς μεταδίδεται ο HIV;
- Με σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό ή με λάθος χρήση προφυλακτικού (μόνο στην περίπτωση ατόμων που δεν λαμβάνουν αγωγή και δεν έχουν επιτύχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο)
- Με κοινή χρήση εξοπλισμού ενδοφλέβιων/εισπνεόμενων ουσιών (π.χ. σύριγγες, καλαμάκια)
* Σπανιότερα με μεταγγίσεις αίματος που δεν έχει ελεγχθεί, με τυχαίες διατρήσεις με σύριγγες, με τατουάζ ή piercing κατα τα οποία δεν τηρούνται οι προδιαγραφές υγιεινής, με τοκετό και με θηλασμό.
Πώς ΔΕΝ μεταδίδεται ο HIV;
- Με σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα
- Με αγκαλιά
- Με φιλί
- Με μασάζ
- Με χειραψία
- Με τσιμπήματα εντόμων
- Με συγκατοίκηση με κάποιο άτομο που ζει με HIV
- Με κοινή χρήση τουαλέτας ή ντουζ
- Μέσω της συνύπαρξης σε εργασιακούς χώρους, σε γυμναστήρια, πισίνες, εστιατόρια, κουζίνες, συναυλιακούς χώρους κλπ
- Μέσω των εμβολιασμών
Ο HIV δεν μεταδίδεται με κανενός είδους κοινωνική συναναστροφή.
Πώς είναι η ζωή των ατόμων που ζουν με HIV σήμερα; Τι σημαίνει η διάγνωση;
Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική φαρμακευτική αγωγή (αντιρετροϊκή) που θέτει υπό έλεγχο τον ιό, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούνται οι συνέπειές του στο ανοσοποιητικό σύστημα. Έτσι, τα άτομα που ζουν με HIV έχουν πλέον ένα χρόνιο, απόλυτα διαχειρίσιμο νόσημα και δεν μιλάμε σε καμία περίπτωση για την κατάσταση AIDS στα άτομα που λαμβάνουν την κατάλληλη αγωγή σύμφωνα με τις ιατρικές υποδείξεις. Μάλιστα, ένα άτομο που ζει με τον HIV και έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο (δηλ. πολύ χαμηλή ποσότητα του ιού στο αίμα) δεν μπορεί να τον μεταδώσει, ακόμα και κάνοντας σεξ χωρίς τη χρήση προφυλακτικού. Πρόκειται για αυτό που ονομάζουμε U=U (undetectable = untransmittable, μη ανιχνεύσιμος = μη μεταδοτικός).
Τι είδους φαρμακευτικές αγωγές υπάρχουν για τον HIV;
- Τα άτομα που ζουν με HIV λαμβάνουν σε καθημερινή βάση φαρμακευτική αγωγή, η οποία ονομάζεται αντιρετροϊκή και θωρακίζει το ανοσοποιητικό σύστημα έναντι του ιού. Η αγωγή αυτή (που συχνά αναφέρεται και ως TasP – Treatment as Prevention) είναι πολύ αποτελεσματική, καθιστά την λοίμωξη HIV ένα χρόνιο νόσημα και καταφέρνει να μειώσει σημαντικά το ιικό φορτίο του ατόμου (σε σημείο που να μην ανιχνεύεται) και να το κάνει μη μεταδοτικό ακόμα και με σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη.
- Σε περίπτωση επαφής χωρίς προφυλακτικό ή σπάσιμου/αφαίρεσης του προφυλακτικού, υπάρχει αγωγή για προφύλαξη μετά από την ενδεχόμενη έκθεση στον HIV. Η PEP (Post Exposure Prophylaxis) είναι θεραπεία ενός μήνα με αντιρετροϊκά φάρμακα που μπορεί να εμποδίσει την εγκατάσταση του HIV στον οργανισμό. Θα πρέπει, όμως, να χορηγηθεί το συντομότερο δυνατό από τη στιγμή της πιθανής έκθεσης στον ιό, το αργότερο εντός 72 ωρών (ιδανικά εντός των πρώτων 48). Διάβασε περισσότερα εδώ.
- Τέλος, υπάρχει και η αγωγή PrEP (Pre Exposure Prophylaxis) για προφύλαξη πριν την έκθεση. Ένα χάπι λαμβάνεται σε καθημερινή βάση ή εναλλακτικά πριν και μετά από κάθε σεξουαλική επαφή και προστατεύει από τον HIV σε ποσοστό περίπου 99%. Λαμβάνεται από άτομο που είναι αρνητικό στον HIV, με στόχο να παραμείνει αρνητικό. Είναι ήδη διαθέσιμη σε αρκετές χώρες σε όλο τον κόσμο, αλλά ακόμη δεν είναι διαθέσιμη στην Ελλάδα. Διάβασε περισσότερα εδώ.
Πού μπορώ να εξεταστώ για HIV;
Μπορείς να εξεταστείς για HIV σε δημόσια νοσοκομεία ή σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες η εξέταση είναι ανώνυμη και δωρεάν. Τα αποτελέσματα της εξέτασης είναι διαθέσιμα σε μερικές ημέρες και θα πρέπει να ανακοινώνονται μόνο σε σένα. Για πιο άμεσα αποτελέσματα μπορείς να επισκεφτείς τα κέντρα Checkpoint στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Στις δομές μας μπορείς να εξεταστείς με μία σταγόνα αίμα από το δάχτυλο, γρήγορα, εμπιστευτικά και δωρεάν, για HIV και ηπατίτιδες Β και C και να συζητήσεις με το εξειδικευμένο προσωπικό για θέματα σεξουαλικής υγείας. Μπορείς να κλείσεις το ραντεβού σου εδώ.