8 Μαΐου 2015
ΘΕΜΑ: ΚΟΙΝΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ «ΘΕΤΙΚΗ ΦΩΝΗ», «ΚΕΝΤΡΟ ΖΩΗΣ» ΚΑΙ «PRAKSIS» ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΗΛΙΑ ΑΛΕΞΑΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ KONTRANEWS
Αθήνα, 8 Μαΐου 2015
Οι τρεις οργανώσεις που ασχολούνται με θέματα HIV/AIDS στην Ελλάδα, ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», το «Κέντρο Ζωής» και η «PRAKSIS», έχουμε συγκροτήσει μία πλατφόρμα συνεργασίας με σκοπό την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού και του στίγματος που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που ζουν με HIV/AIDS, την προάσπιση των δικαιωμάτων τους, την αύξηση της ορατότητάς τους στη δημόσια σφαίρα, καθώς και την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των κύριων διαμορφωτών των πολιτικών και της κοινής γνώμης, όπως το κοινοβούλιο, η τοπική αυτοδιοίκηση και τα μέσα ενημέρωσης.
Αποστέλλουμε την παρούσα επιστολή με αφορμή το άρθρο σας με τίτλο «Έξω από τα δόντια» που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα στις 29 Απριλίου 2015. Στο πρώτο μέρος του κειμένου υπάρχει ανάρτηση μέρους άρθρου συναδέλφου σας, που με αφορμή το εκπαιδευτικό σεμινάριο προς δημοσιογράφους που διοργάνωσαν οι οργανώσεις μας στην ΕΣΗΕΑ, γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι δυο ευπαθείς στον HIV ομάδες ορισμένες φορές μένουν χωρίς αντιρετροϊκή αγωγή: οι μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα και οι μετανάστες που, ενώ έχουν δουλέψει κατά καιρούς στην Ελλάδα και έχουν νομιμοποιητικά έγγραφα, μένοντας χωρίς δουλειά δεν κατάφεραν να τα ανανεώσουν.
Στην εν συνεχεία ερώτησή σας για το ποιος θα καλύψει το κόστος της αντιρετροϊκής αγωγής για τους ανασφάλιστους μετανάστες ή τους μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα θα θέλαμε να παραθέσουμε τη θέση μας, η οποία καλύπτει τόσο την πλευρά της δημόσιας υγείας, όσο και την πλευρά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για την προστασία της δημόσιας υγείας:
Ο HIV είναι μία λοίμωξη που επιπολάζεται κατά κύριο λόγο σε συγκεκριμένες ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Αυτό συμβαίνει είτε επειδή υιοθετούνται μη ασφαλείς πρακτικές (για παράδειγμα κοινή χρήση σύριγγας σε χρήστες ναρκωτικών ή σεξ χωρίς προφύλαξη), είτε γιατί σε κάποιες χώρες δεν υπάρχει επαρκής πρόσβαση στην αντιρετροϊκή αγωγή (για παράδειγμα χώρες της υποσαχάριας Αφρικής) και εν γένει στο σύστημα υγείας. Επιπλέον είναι καλό να γνωρίζουμε ότι όπως όλες οι μεταδοτικές ασθένειες, η HIV λοίμωξη δε γνωρίζει σύνορα και όσο οι άνθρωποι κυκλοφορούν στον πλανήτη δε γίνεται να περιοριστεί η λοίμωξη, χωρίς να γίνουν παρεμβάσεις που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές.
Η τελευταία αναφορά του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) για τους μετανάστες και τις εθνικές μειονότητες στην Ευρώπη1 έδειξε ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα που εκτίθεται σε υψηλό ρίσκο μετάδοσης, καθώς τα εμπόδια πρόσβασης στη δωρεάν εξέταση και στη συνέχεια στην απαιτούμενη σε αρκετές περιπτώσεις αγωγή είναι πολλά (κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά και υγειονομικά). Αυτά τα εμπόδια απομακρύνουν τους πληθυσμούς αυτούς από το σύστημα υγείας και δύο τινά μπορούν να συμβούν:
– Οι θετικοί στον HIV δεν εξετάζονται και παρουσιάζονται σε πολύ όψιμο στάδιο στο νοσοκομείο για κάποια ασθένεια που συνδέεται με τον ιό.
– Μην γνωρίζοντας ότι είναι θετικοί στον HIV συνεχίζουν πιθανά να υιοθετούν μη ασφαλείς πρακτικές, οπότε η μετάδοση της λοίμωξης δεν αναχαιτίζεται.
Και οι δυο αυτές περιπτώσεις επιβαρύνουν το σύστημα υγείας της χώρας μας. Τα αυξημένα νοσήλια λόγω της επιβάρυνσης του ανθρώπινου οργανισμού από την εξέλιξη της λοίμωξης σε AIDS θα κληθούμε να τα πληρώσουμε στο μέλλον, καθώς μια πνευμονία με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ίσως αποβεί μοιραία. Σε αυτές τις περιπτώσεις κανένα σύστημα υγείας δεν μπορεί να αφήσει τους ανθρώπους να πεθάνουν στο δρόμο, επομένως θα επιβαρυνθεί (ως οφείλει) τα έξοδα της νοσηλείας τους.
Γι’ αυτό το λόγο έχει εκδοθεί από την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας σχετική Υπουργική Απόφαση το 20122 που δίνει το πράσινο φως στα δημόσια νοσοκομεία να παρέχουν θεραπεία / αγωγή σε όλους τους ανθρώπους που βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους και είναι θετικοί στον HIV. Ειδικότερα για τους μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, η εγκύκλιος προβλέπει ρητά την παροχή δωρεάν αντιρετροϊκής αγωγής, εφόσον κρίνεται απαραίτητη.
Για την υπεράσπιση του δικαιώματος πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας:
Η προσέγγιση του θέματος από τη πλευρά της δημόσιας υγείας (αναχαίτιση των HIV μεταδόσεων) και από την σκοπιά του κόστους – οφέλους, που σαφώς προκύπτει από την άρση των εμποδίων διασύνδεσης των μεταναστών και των εθνικών μειονοτήτων με την έγκαιρη εξέταση και τη θεραπευτική αγωγή, δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνάμε ότι η πρόσβαση στην υγεία είναι κυρίως ένα ανθρώπινο δικαίωμα.
Πρόσφατη επίσης μελέτη του ECDC3 έδειξε ότι μεγάλος αριθμός των μεταναστών κολλάει τον ιό HIV στην Ευρώπη και δεν τον μεταφέρει από τις χώρες υψηλού επιπολασμού στη γηραιά ήπειρο. Σε κάθε περίπτωση, όποια και να είναι η οδός μετάδοσης, είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι ειδικά σε περιόδους κρίσης, οφείλουμε να προτάσσουμε το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και να αντιμαχόμαστε τις φωνές που παρουσιάζουν ως γραφικές ή ανέφικτες τις παρεμβάσεις που τα διασφαλίζουν.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία ή διευκρίνιση.
Με εκτίμηση,
Νίκος Δέδες, Πρόεδρος, Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή»
Λεωνίδας Βακερλής, Πρόεδρος, Κέντρο Ζωής
Τζανέτος Αντύπας, Πρόεδρος, PRAKSIS
