Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος “Θετική Φωνή” και το AIDS Healthcare Foundation Europe διοργάνωσαν την Τρίτη 29 Νοεμβρίου εκδήλωση στο Impact Hub Athens με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών λειτουργίας του Κέντρου Πρόληψης & Σεξουαλικής Υγείας Ath Checkpoint. Στην εκδήλωση συζητήθηκαν τα επιτεύγματα του κέντρου μέσα στα χρόνια και η σημασία της πρόληψης.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Κώστας Μπακογιάννης , Δήμαρχος Αθηναίων, ο Γεώργιος Δημόπουλος , Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τομέα Αθηνών, ο Σωτήρης Κουπίδης , εκ μέρους του γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στην Αθήνα και ο Σπύρος Σαπουνάς , Αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο του ΕΟΔΥ, κ. Ζαούτη. Παρευρέθηκε επίσης η Κατερίνα Γκαγκάκη , Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Κοινωνίας των Πολιτών του Δήμου Αθηναίων.
Ο κ. Μπακογιάννης ανέφερε πως “η σημερινή ημέρα είναι μια γιορτή” και ότι “ο Δήμος Αθηναίων βρίσκεται και θα βρίσκεται στο πλευρό του Checkpoint και της Θετικής Φωνής”. Ο κ. Δημόπουλος μίλησε για την πρωτοβουλία της Περιφέρειας να ξεκινήσει την λειτουργία κοινοτικών δομών “ώστε όλοι οι ευάλωτοι πολίτες να έχουν μια κοιτίδα φροντίδας”. Ο κ. Σαπουνάς σημείωσε: “Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων, γεννάται το ερώτημα γιατί είναι σημαντικό και χρήσιμο το Checkpoint: γιατί ενδυναμώνει τη φωνή των ασθενων, δίνει πρόσβαση σε ανθρώπους που δε θα εξετάζονταν αλλιώς, βοηθά στη συμπερίληψη και καλύπτει κενά. […] Ο στόχος τώρα είναι, σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων, να αυξήσουμε τα σημεία της δωρεάν ανώνυμης εξέτασης, να φροντίσουμε να εξετάζονται και στο σπίτι τους οι άνθρωποι και να κάνουμε δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού ώστε να βοηθήσουμε στη διακοπή των νέων μεταδόσεων.”
Η Anna Zakowicz , Υπεύθυνη Προγραμμάτων του AIDS Healthcare Foundation Europe, δήλωσε: “Ξεκινήσαμε τη συνεργασία μας με τη Θετική Φωνή το 2012 διερωτώμενοι πώς να στηρίξουμε τη χώρα (ενν. Ελλάδα) σε μια περίοδο κρίσης και πώς να φέρουμε την καινοτομία στο χώρο της υγείας ακολουθώντας ένα κοινοτικό μοντέλο. […] Αυτές οι παρεμβάσεις έχουν μεγάλες δυνατότητες, όχι μόνο στον HIV αλλά και γενικότερα στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.” Παράλληλα, έδωσε συγχαρητήρια στην Ελλάδα για τις τελευταίες θεσμικές εξελίξεις (απαγόρευση των διακρίσεων στο χώρο της εργασίας, ένταξη της PrEP κτλ) και αναφέρθηκε στη σημασία του self-testing και της επέκτασης της δωρεάν εξέτασης σε άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Ο Στέργιος Μάτης , Προϊστάμενος του Ath Checkpoint, έκανε μια ιστορική αναδρομή της ανάπτυξης των δράσεων του Checkpoint από το 2012 έως σήμερα και παρουσίασε τα εντυπωσιακά στοιχεία και δεδομένα για τον αριθμό των ωφελούμενων ατόμων αλλά και για τα επιτεύγματα της δομής ανά τα έτη.
Ο Χαράλαμπος Γώγος , εκπροσωπώντας τον κ. Λαζανά και την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης & Αντιμετώπισης του AIDS, αναφέρθηκε στο ότι πολλές χρονιές το Checkpoint έκανε το 30% των διαγωσεων σε εθνικό επίπεδο και επεσήμανε πως “είναι απίστευτη βοήθεια στο κράτος, στους ασθενείς και στους γιατρούς – είναι πολιτισμός, γιατί δίνει βοήθεια σε ευάλωτους πληθυσμούς, πολεμάει το στίγμα και μπήκε μπροστά από την Πολιτεία”.
Ο Γκίκας Μαγιορκίνης , ιατρός με ειδίκευση στη Βιοπαθολογία, εξειδίκευση στην Κλινική Ιολογία και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, σημείωσε πως “το Checkpoint είναι ο φάρος, γιατί κατέχει ενσυναίσθηση που δε βρίσκεται εύκολα στο ΕΣΥ, και αυτό τραβάει την κοινωνία να πάει μπροστά”.
Η Φωτεινή Λεομπίλλα , Αντιπρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα “Αριστοτέλης”, στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα επιπολασμού HIV ανάμεσα στα άτομα που κάνουν χρήση ουσιών και στην ανάγκη δημιουργίας δομών απευθυνόμενα σε χρήστες, με κοινοτική βάση, ενώ η Μαριανέλλα Κλώκα , υπεύθυνη διεκδίκησης της PRAKSIS και τέως Διευθύντρια της Θετικής Φωνής, έκανε αναδρομή στις απαρχές του Checkpoint το 2012 και στο πόσο πολύ βοήθησε το Checkpoint σαν κέντρο στις διεκδικήσεις υπέρ των ατόμων που ζουν με HIV.
Ο Σοφοκλής Χάνος , τέως Προϊστάμενος του Ath Checkpoint, ανέφερε πως το Checkpoint είναι συνώνυμο της πρόληψης, της καινοτομίας, της επιστημονικής τεκμηρίωσης, της τεχνογνωσίας, της επιβράβευσης και της προβολής στο εξωτερικό. Έκλεισε την ομιλία του λέγοντας πως “καταφέραμε να αλλάξουμε στάσεις και αντιλήψεις στην κοινότητα, να κανονικοποιήσουμε τη διαδικασία της εξέτασης και να δημιουργήσουμε κουλτούρα εξέτασης”.
Ο Παναγιώτης Δαμάσκος , Κοινωνιολόγος Υγείας του ΕΟΔΥ, μνημόνευσε τη διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών το 2012 ως μια μελανή σελίδα στην ιστορία του HIV στην Ελλάδα, και έχοντας παίξει βασικό ρόλο στην εκπαίδευση και την επιστημονική εποπτεία των συμβούλων σεξουαλικής υγείας του κέντρου, υπενθύμισε πως “πάντα πρέπει να θυμόμαστε να ενδυναμώνουμε το άτομο, να απενοχοποιούμε τη σεξουαλικότητα και το σεξ, να μειώνουμε το στίγμα και να προωθούμε την ισότητα”.
Εντυπωσιακά στοιχεία για τη δράση του Checkpoint
Το Checkpoint μέσα σε αυτά τα δέκα έτη λειτουργίας έχει πραγματοποιήσει παραπάνω από 100.000 δωρεάν εξετάσεις HIV και αντίστοιχα 22.000 για ηπατίτιδα Β, 25.000 για ηπατίτιδα C και 5.000 για σύφιλη. Στα κέντρα πρόληψης και σεξουαλικής υγείας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη έχουν γίνει παραπάνω από 1.500 διαγνώσεις HIV, ενώ το 71% των διαγνωσθέντων ατόμων έχουν διασυνδεθεί επιτυχώς μέσω των Checkpoints στις αντίστοιχες Μονάδες Λοιμώξεων. Έχουν διανεμηθεί παραπάνω από 5,5 εκατομμύρια προφυλακτικά και σχεδόν 1 εκατομμύρια ενημερωτικά φυλλάδια.
Όλα τα παραπάνω συνηγορούν στο ότι το Checkpoint έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην προαγωγή της σεξουαλικής υγείας και της πρόληψης έχοντας καλλιεργήσει σε μια ολόκληρη γενιά την κουλτούρα της τακτικής προληπτικής εξέτασης και της διαρκούς ενημέρωσης. Επιπλέον, εξαιτίας του ότι ακολουθείται μια κοινοτική προσέγγιση, αποτελεί εδώ και χρόνια σημείο αναφοράς για ευάλωτες ως προς τον HIV ομάδες, όπως είναι οι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες (ΑΣΑ), η τρανς κοινότητα και τα άτομα που εργάζονται στο σεξ.
Το έργο του έχει αναγνωριστεί και επιστημονικά, αφού έχει συμπεριληφθεί στις βέλτιστες πρακτικές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (2015) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (2018) και μνημονεύεται επί σειρά ετών ως πρότυπο παροχής υπηρεσιών προς την κοινότητα των ΑΣΑ. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε πληθώρα ευρωπαϊκών και διεθνών συνεδρίων, ενώ από το 2016 ως το 2018 διεξήγαγε σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών “Λαϊκό” το πρόγραμμα πιλοτικής χορήγησης της PrEP “Sophocles-P4G”.
Το κέντρο στην Αθήνα έχουν επισκεφτεί, μεταξύ άλλων, οι: Κατερίνα Σακελλαροπούλου, Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ως Πρόεδρος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ο Ανδρέας Ξανθός ως Υπουργός Υγείας και εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων.
H εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της MSD Greece, της GSK Greece και της Gilead Sciences Hellas.